Yöntemler: Çalışmaya kronik temporomandibular bozukluğu olan 89 hasta dahil edildi. Vertikal ağız açıklıkları (VAA) ve protrüzyon açıklıkları (PA) ölçüldü. İstirahat ve hareket halinde eklem ağrısı görsel analog skala (GAS) kullanılarak değerlendirildi. Tüm değerlendirmeler tedavi öncesi (TÖ) yapıldı ve tedavi sonrası (TS), TS 30 ve 90. günlerde tekrarlandı. Yirmidört hasta randomize olarak grup-1'e (fonoforez+DŞLT+EEP), 25 hasta grup-2'ye (US+DŞLT+EEP), 20 hasta grup-3'e (DŞLT+EEP), 20 hasta grup-4'e (EEP) atandı.
Bulgular: Zamanın ve tedavi tipinin temel etkisi VAA, PA puanları, istirahat ve hareket GAS puanları üzerine anlamlı bulundu. Grup-1 tüm parametreler üzerine grup-4'den anlamlı olarak daha etkili bulundu. Tüm parametreler için TÖ değerler, TS, TS 30 ve 90. gün değerleri ile karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı iyileşmeler bulundu.
Sonuç: Diğer tedavi gruplarında ağız açıklığı ve ağrı parametrelerinde iyileşme saptanmakla birlikte bu parametrelerde en iyi iyileşme fonoforez+DŞLT+EEP combine tedavisinin kullanılması ile elde edildi.
Methods: Eighty nine patients with chronic temporomandibular disorder were included in the study. Vertical mouth openings (VMO) and protrusion openings (PO) were measured. Joint pain at rest and at motion were evaluated using visual analogue scale (VAS). All evaluations were made before the treatment (BT) and repeated again after the treatment (AT) and on the 30th and 90th days AT. Twenty-four patients were randomly assigned to group-1 (phonophoresis+LLLT+HEP), 25 patients to group-2 (US+LLLT+HEP), 20 patients to group-3 (LLLT+HEP), and 20 patients to group-4 (HEP).
Results: The main effects of the time course and the treatment type on VMO, PO scores and on VAS scores at rest and mobility were found to be significant. Group-1 was found to have significantly better effects on all parameters than group-4. For all parameters, statistically significant improvements were found when BT values were compared with. AT, 30th and 90th days AT values.
Conclusion: Improvement was obtained in mouth opening and pain parameters in other treatment groups, while the best improvement in these parameters was obtained using combined treatment of phonophoresis+LLLT+HEP.