BEL AĞRISI
Steroid Olmayan Antiinflamatuvar İlaçların Dermatolojik Yan Etkileri
Dermatological Adverse Effects of Nonsteroidal Anti-inflamatory Drugs
Received Date : 06 Aug 2011
Accepted Date : 19 Nov 2011
Şule Şahin Onat
Ağrı Devlet Hastanesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kliniği, Ağrı, Türkiye
Makale Dili: TR - Medline No: 108315
ÖZET
Gelişmiş ülkelerde romatizmal hastalıkların giderek artan yaygınlığı ve artan yaşam beklentisi steroid olmayan
antiinflamatuvar ilaçların reçetelenmesinde ciddi bir artışa yol açmıştır. SOAİ ilaçların gastrointestinal
toksisitesi, böbrek kan akımının reversibl olarak bozulması, reversibl hepatosellüler toksisite, baş ağrısı,
konfüzyon, aseptik menenjit, agranulositoz ve aplastik anemi gibi yan etkileri mevcuttur. Dermatolojik yan
etkiler ise sıkça görülen, SOAİ grubunu seçerken gözardı ettiğimiz reaksiyonlar olarak yer almaktadır. İlaç
erüpsiyonları basit reaksiyonlar olmayıp ilaç metabolizması, kimyasal yapı (allerjenisite), ilaç dozu farklılıkları,
immun sistemin durumu, eklenmiş bir viral enfeksiyona bağlı olarak gelişir. Basit cilt döküntülerinden organ
tutulumlarının da olduğu ciddi sistemik kliniklere kadar uzanabilen geniş bir yelpazede incelenen tablolardır.
Bu yazıda SOAİ ilaçların yaptığı makülopapüler egzantem, ürtiker/anjioödem, fotosensitivite, fiks ilaç
reaksiyonu, likenoid reaksiyonlar, büllöz ilaç reaksiyonları başlığı altında toplanan eritema multiforme, Steven-
Johnson sendromu, toksik epidermal nekrolizis tablolarının klinikleri tanımlayarak buna yol açan SOAİ ilaçlar
anlatılmaktadır. Bu derlemenin amacı SOAİ ilaç kullanan hastada karşılaşılan cilt döküntülerinde hastanın
ilacını kesip dermatoloji polikliniğine yönlendirmeden önce hastayı ayrıntılı değerlendirmek, hangi SOAİ ilacın
hangi lezyonları yaptığı konusunu literatürler taramasıyla gözden geçirip hastalarımızda SOAİ ilaç seçiminde
cilt yan etkilerinin de önemli olduğunu vurgulamaktır. (J PMR Sci 2011;14: 105-13)
Anahtar Kelimeler: Steroid olmayan antiinflamatuvar ilaçlar, cilt, yan etki
ABSTRACT
In developed countries increasing prevalence of rheumatic diseases and increasing life expectancy have
led to a significant rise in non- steroidal anti- inflammatory drug prescriptions. The adverse effects of NSAID
include gastrointestinal toxicity, reversible deterioration of renal blood flow, reversible hepatocellular
toxicity, headache, confusion, aseptic meningitis, agranulocytosis and aplastic anemia. Dermatologic
adverse effects are commonly seen, but these adverse reactions are usually ignored when choosing
NSAID group. Drug eruptions are not simple reactions, they depend on the metabolism of the drug,
chemical structure (allergenic potential), dosage, the state of the immune system and concomitant viral
infections. The clinical manifestations vary from simple skin rashes to systemic reactions involving multiple
organs. In this article maculopapular exanthema, urticaria / angioedema, photosensitivity, fixed drug
reaction, lichenoid reactions, bullous drug reactions grouped as erythema multiforme, Steven-Johnson
syndrome, toxic epidermal necrolysis caused by NSAIDs are reviewed and NSAIDs associated with these
clinical states are defined. The purposes of this review are to evaluate the patient thoroughly before
sending the patient to dermatology clinic when skin reactions occur, to evaluate specific skin lesions
caused by different NSAIDs by reviewing the literature and to emphasize that adverse skin effects are
significant when choosing the NSAID. (FTR Bil Der 2011;14: 105-13)
Keywords: Nonsteroidal anti-inflamatory drugs, skin, adverse effects