ORIJINAL ARAŞTIRMA
Konvansiyonel Transkutanöz Elektrik Stimülasyonunun Kalp Ritmi Üzerine Etkisi
Effect of the Conventional Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation on Heart Rhythm
Received Date : 20 Sep 2017
Accepted Date : 16 May 2018
Mehmet AĞIRMANa,b, Halil İbrahim AYDINc
aDepartment of Physical Medicine and Rehabilitation, İstanbul Medipol University Faculty of Medicine, İstanbul Clinics of bPhysical Medicine and Rehabilitation, cCardiology, Oltu State Hospital, Erzurum
Doi: 10.31609/jpmrs.2017-58107 - Makale Dili: EN
J PMR Sci 2018;21(3):122-5
ÖZET
Amaç: Bu çalışmamızda, sol omuza uygulanan transkutanöz elektrik stimülasyonunun
(TENS) (günlük pratik kullanımda kalbe en yakın alan) kalp ritmi üzerine etkisini incelemeyi amaçladık.
Gereç ve Yöntemler: Sol omuz ağrısı şikayeti olan 44 hasta (29 kadın, 15 erkek; ortalama yaş
53 yıl) çalışmaya dahil edildi. Hastalara üç hafta süreyle, haftada 5 gün olmak üzere, on beş seans
fizik tedavi programı uygulandı. Tedavi başlangıcında, ilk TENS uygulamasının hemen sonrasında
ve 15. seans sonunda olmak üzere 3 kez elektrokardiyografi (EKG) ölçümü yapıldı. QTc dispersiyonu
maksimum ile minimum QTc arasındaki farklılık kullanılarak hesaplandı. Bulgular: Çalışma
41 hasta ile tamamlandı. QTc aralıkları ölçümleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık gözlenmedi
(birinci/ikinci uygulama: P=0.597, ikinci&üçüncü: P=0.601, birinci&üçüncü: P=0.762).
Kalp hızları arasında da ölçümler bakımından istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmadı: birinci
(ortalama: 78.3±7.9), ikinci (ortalama: 78.6±6.8) ve üçüncü (ortalama: 79.2±7.4) ölçümler.
Sonuç: Ağrı tedavisinde TENS uygulaması her ne kadar güvenli bir yöntem olsa da, literatürde kalp
üzerine etkisi tam olarak net değildir. Bu çalışmada, sol omuza uygulanan konvansiyonel TENS tedavisinin
kardiyak ritm ve kalp hızı üzerine olumsuz bir etkisinin olmadığı görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Transkutanöz elektrik sinir stimülasyonu; fizik tedavi yöntemleri; elektrokardiyografi, kalp
ABSTRACT
Objective: This study aims to investigate the effect of transcutaneous electrical nerve
stimulation (TENS) therapy with application to the left shoulder (which is the closest area to the
heart in daily practice) and to measure the electrical activity of the heart. Material and Methods:
Forty-four patients who had left shoulder pain (29 females, 15 males; mean age 53 years) were enrolled
in the study. Fifteen sessions of physical therapy were applied daily from monday to friday
over a period of 3 weeks. The electrocardiography (ECG) was measured three times: At the beginning
of the treatment (first), just towards the end of the first TENS session (second), and at the end
of the fifteenth session (third). The QTc dispersion was calculated using the difference between
the maximum and minimum QTc. Results: The study was completed with 41 patients. No statistically
significant difference was observed between the QTc interval measurements (first&second:
P=0.597, second&third: P=0.601, first&third: P=0.762). No significant differences were noted in
heart rate between the first (mean: 78.3±7.9), second (mean: 78.6±6.8), and third (mean: 79.2±7.4)
measurements. Conclusion: Although treatment of pain with TENS is relatively safe, the literature
is not clear on the cardiac effects. This study demonstrated that conventional TENS application to
the left shoulder has no deleterious effects on the cardiac rate and rhythm.
Keywords: Transcutaneous electrical nerve stimulation; physical therapy modalities; electrocardiography, heart