BEL AĞRISI
DENGE FONKSİYONUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ
THE EVALUATION OF THE BALANCE FUNCTION
Received Date : 27 Aug 2009
Accepted Date : 31 Mar 2009
Özlem Balaban1, Barış Nacır2, Hatice Rana Erdem2, Aynur Karagöz2
1S.B. Keçiören Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon, Ankara, Turkey
2S.B.Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon, Ankara, Turkey
Makale Dili: TR - Medline No: 86263
ÖZET
Denge, koordinasyon kavramı içinde değerlendirilmektedir
ve basitçe destek yüzeyi üzerinde vücut ağırlık
merkezini koruma yeteneği olarak tanımlanır. Koordinasyon
ise amaca uygun, düzgün, kontrollü hareketler
yapabilme yeteneğidir. İnce motor yeteneklerin kullanılmasında,
mesleki aktivitelerin gerçekleştirilmesinde,
yürüme, koşma, atlama gibi günlük yaşamla ilgili basit ve
yardımcı aktiviteleri yapmada motor koordinasyon gereklidir.
Koordine hareketler, iyi bir denge ve postür fonksiyonu
ile birlikte sinerjistik ve resiprokal kas aktivitelerinin
doğru sıralama ve zamanlamasını gerektirir. Erekt postürün
sağlanması ve aktiviteler sırasında dengenin
sürdürülebilmesi için, oldukça karmaşık nöromüsküler
mekanizmalar gereklidir. Bu mekanizma, çeşitli duysal
kaynaklardan (proprioseptif, görsel, vestibuler) vücudun
uzaydaki konumu, yönelimi ve hareketleri ile ilgili bilgi
elde eden ve bu bilgiyi kütle merkezini destek merkezinde
tutma konusunda uygun bir motor yanıt üretmek için kullanan
bir sinir kas etkileşiminden oluşmaktadır. Birçok sistemin
katıldığı, oldukça karmaşık bir fonksiyon olan dengenin
değerlendirilmesinde; duyu, motor ve biyomekanik
faktörler göz önünde bulundurulmalıdır. İncelemeler
problemin nedenleri ve derecesi hakkında fikir verecek
nitelikte çok boyutlu olmalıdır. Bu amaçla denge fonksiyonunun
değerlendirilmesine yönelik basitten karmaşık
tekniklere kadar birçok klinik ve laboratuvar değerlendirme
yöntemi geliştirilmiştir. Denge bozukluğu,
duyusal ve motor kontrol sistemini etkileyen birçok
nedenle ortaya çıkabilir ve fonksiyonel kapasiteyi, bağımsız
yaşam ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir.
Doğru bir değerlendirme ile tedaviye yönelik tıbbi
rehabilitasyon ve cerrahi müdahele planları kolaylaşır. Bu
derleme makalede klinik uygulamalarda ve bilimsel çalışmalarda
denge fonksiyonunun değerlendirilmesinde kullanılan
klinik ve laboratuvar değerlendirme yöntemleri
üzerinde durulmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Denge, değerlendirme, rehabilitasyon
ABSTRACT
The balance is evaluated within the concept of the coordination
and it is simply defined as the ability to keep the
center of gravity of the body on the support surface. The
coordination is the ability to make relevant, proper and
controlled moves. Motor coordination is required in use
of fine motor skills, in realisation of professional activities
and performing basic and assistive activities associated
with daily life such walking, running and jumping.
Coordinated moves require a proper sequence and timing
of the sinergistic and reciprocal mucle activities beside a
good balance and posture function. Very complicated
neuromuscular mechanisms are necessary to obtain the
erect posture and to maintain the balance during activities.
This mechanism includes a neuromuscular interaction
that receives data on position in space, tropism and movements
of the body from various sensorial sources (proprioseptive,
visual, vestibular) and uses this data to generate
a proper motor response to maintain the mass center
at the support center.
The sensorial, motor and biochemical factors must be
considered in evaluation of balance that is a very complicated
function including many systems. The investigations
must be multi-dimensional to provide data on reasons
and grade of the problem. For this purpose, numerous
clinical and laboratory methods have been developed
from simple to complicated techniques for evaluation of
balance function. Balance disorders may be revealed due
to many reasons that affect sensorial and motor control
systems and may affect the functional capacity, independent
life and life quality negatively. An accurate evaluation
may ease the treatment-oriented medical rehabilitation
and plans for surgical interventions. This review article
has dwelled on clinical and evaluation methods that have
been used for evaluation of balance function in clinical
applications and scientific works.
Keywords: Balance, evaluation, rehabilitation